Als je mijn twitterfeed de afgelopen tijd in de gaten hebt gehouden, dan heb je gezien dat ik deze week als invaldocent (vervanging wegens ziekte) aan de slag ben geweest op ROC De Leijgraaf.
Op locaties in Oss, Cuijk en Veghel gaf ik eerstejaars leerlingen van de opleiding Applicatieontwikkelaar les in (web)design. We hebben het deze eerste keer gehad over het belang van een herkenbare website, hoe onderscheid je goede en minder goede navigatiekeuzes in een design en het belang van de zoekfunctie op een site. De leerlingen kregen een opdracht om diverse designs met elkaar te vergelijken en hierover hun mening te formuleren. Ik ben van huis uit natuurlijk techneut en geen designer of vormgever, maar kan desondanks deze leerlingen nog voldoende bijbrengen.
Onderstaand een opsomming van enkele willekeurige observaties; dingen die mij opvielen voor, tijdens en na de lessen. Ik heb hier geen waardeoordeel aan verbonden, het is een puur weergave van de realiteit.
Leerlingen
- De opleiding ICT-applicatieontwikkelaar is een jongensaangelegenheid. Ik had (verspreid over drie groepen) 71 leerlingen, waarvan 1 meisje. Niet iedereen was aanwezig. De afwezigen waren ook allemaal jongens. Leeftijd: ca. 16 – 19 jaar.
- De spanningsboog is kort. Je kunt ongeveer vier tot zes minuten iets uitleggen. Daarna verslapt hoe dan ook de aandacht.
- Ze zijn (nog?) niet gewend aan interactiviteit tijdens lesgeven. Ik probeerde wat feedback en discussie te krijgen op stellingen en vragen die ik aan ze stelde. Respons: nul. “Jij bent toch de leraar? Vertel het ons maar.”
Hardware
- Iedereen heeft zijn eigen laptop. Die staat continu open. Aan het begin van de les en tijdens theoriestukjes vroeg ik hen de deksel dicht te klappen en op te letten. De meesten keken alsof ze het in Keulen hoorden donderen (uiteraard deden ze het wel; dat is nu eenmaal mijn natuurlijke gave als docent, haha).
- Best vertegenwoordigde merken: HP, Lenovo en Acer. Opvallend weinig gezien: Dell.
- Aantal Apple MacBook: nul (0).
Software
- Windows 8. Een enkele laptop draaide Windows 7.
- Metro-omgeving: 0%. Bureaubladomgeving: 100%.
- Verder geïnstalleerd: Office 2010/2013 en software die de studenten zelf hadden geplaatst. Dat was in het algemeen niet veel. Skype, enkele games, sommigen hadden specifieke design- of programmeersoftware. De meeste dingen doen ze online, via hun browser. De browser is hun venster naar de wereld.
- Meest gebruikte browser: Google Chrome. Naar mijn indruk zeker 80-90%. Een enkele keer zag ik Firefox voorbij komen. Internet Explorer hooguit 1 of 2 keer.
Mijn ideeën hierbij:
Het viel me op dat niemand een Apple notebook gebruikte. Ik vroeg of dit door de school werd afgeraden, of dat specifieke Windows-modellen waren voorgeschreven. “Nee hoor”, was het antwoord. “Maar die dingen zijn gewoon veel te duur. Ik kan geen vijftienhonderd euro betalen voor een laptop. En met een Windows-laptop van vijfhonderd euro kan ik ook alles doen.”
Toevallig gaf ik ook les op de dag na de introductie van de iPhone 5S en de iPhone 5C. Met name die laatste variant werd met hoongelach ontvangen. ‘Een goedkope iPhone? Die gaat nog 550 euro kosten! Dat doet toch geen mens.” Waarvan akte.
Adobe
Wat mij ook opviel, was de vrijwel volledige afwezigheid van Adobe-software. Op een enkele laptop was Photoshop aanwezig, maar dat was ofwel een oude versie (CS3), ofwel een illegale kopie. Ook dat heeft alles met kosten te maken. De leerlingen kunnen het niet (meer) betalen. Het dit jaar door Adobe geïntroduceerde abonnementssysteem van Creative Cloud is veel te duur voor deze leerlingen. Natuurlijk krijg je bij een abonnement de volledige Adobe suite met alle tools die je je kunt wensen, maar 60 euro per maand (geen keuzes, geen uitzonderingen voor studenten) kunnen ze gewoon niet opbrengen.
De versie Creative Cloud Student & Teacher edition (19,99 euro/maand) is TOTAAL onbekend.
Mijns inziens graaft Adobe hiermee zijn eigen graf. Er wordt nu een generatie studenten opgeleid die volstrekt onbekend zijn met software van Adobe. En als die straks over een jaar of drie, vier op de markt komen en het bedrijfsleven ingaan, gaan die heus niet ineens wel Photoshop kopen. Want daar kunnen ze toch niet mee werken. Dat hebben ze niet geleerd. Dus zullen ze hun werk uitvoeren met alternatieven. Hetzij goedkope varianten, hetzij via open source varianten.
UPDATE: 3 oktober 2013 – per vandaag is Adobe Creative Cloud ook in een Slim-licentie verkrijgbaar voor EUR 11,- per maand. Zie http://slim.nl/shop/Software/Grafisch/Adobe.aspx voor meer informatie. Een goede zet wat mij betreft.
Conclusie
Het was vermoeiend, maar leuk om te doen. Elke les moet ik afzonderlijk voorbereiden, want ik heb uiteraard geen kant-en-klaar MBO-lesmateriaal met vragen en oefeningen op de plank liggen. Laat staan Design-lesmateriaal.
En ondanks dat ik als docent continue, vier uur lang (de lesblokken duren 2 x 2 uur) de directe concurrentie moet aangaan met YouTube, Soundcloud, online shooters en headphones als ik ook maar vijf seconden mijn mond dichthoud, of me even omdraai naar het digibord, zal ik volgende week weer glimlachend in de auto stappen. Uiteraard hoop ik dat hun reguliere docent weer snel op de been is, maar tot die tijd is het een leuke ervaring en aanvulling op de rest van mijn trainingen.
Peter Kassenaar
-- 13 september 2013.