Ik geef training in frontend tools en stacks als HTML, JavaScript, TypeScript, React, Angular en Vue. Ik schrijf boeken en artikelen over tal van (ICT-) onderwerpen. Ik was lead developer en directeur bij Yindo - Jouw digitale bibliotheek. Je kunt mij volgen op Twitter(@PeterKassenaar).

In dit blog vind je persoonlijke artikelen, die niet noodzakelijk tech-gerelateerd zijn.

Views and expressions are my own.

Terug naar de algemene site.

09maart

3D in Flash CS4 - nuttig of nutteloos?

Op maandag 16 maart verschijnt het Handboek Flash CS4. Speciaal voor computerboek.nl heb ik bij deze release een aantal columns geschreven. Dit blogbericht bevat de tweede van twee columns. Je kunt ze eventueel ook nalezen op de site van computerboek.nl .

Inmiddels is ook de overige informatie bekend. Je kunt al vast vooruitbestellen als je wilt,

  • Geschikt voor Nederlandse en Engelstalige versie van Flash CS4
  • Geschikt voor Windows en Macintosh
  • ISBN-13: 9789059403871
  • Prijs: EUR 24,90

3D in Flash - nuttig of nutteloos?

Al jaren lang wordt er door Flash-gebruikers gevraagd ('gezeurd') om een 3D-gereedschap in Flash. Want: 3D is cool, 3D is een must, 3D is de interface van de toekomst. Persoonlijk denk ik daar iets anders over, maar in ieder geval is Adobe in Flash CS4 tegemoet gekomen aan de lang gekoesterde wens van een grote groep gebruikers. In Flash CS4 zijn daarom twee 3D-gereedschappen opgenomen.

Met 3D-objecten kan de illusie van diepte in een project worden aangebracht en kunnen voorwerpen makkelijker in een natuurlijk perspectief worden geplaatst. In eerdere Flash-versies moest je hiervoor altijd handmatig aan het werk met het gereedschap Vrije Transformatie (Free Transform Tool). Zo kon je zelf een perspectief of een verdwijnpunt simuleren. Maar als er dan iets veranderde in de setting, of het object moest een paar pixels worden verplaatst, dan moest je alles handmatig opnieuw transformeren. Want het valt natuurlijk direct op als een object verkeerd in het perspectief geplaatst staat. Kortom, handig was dit, ehhh, niet echt.

In Flash CS4 beloofd dit anders te zijn. De twee nieuwe 3D-gereedschappen zijn de 3D-rotatiefunctie (3D Rotation Tool) en de 3D-translatiefunctie (3D Translation Tool).

3D-rotatiefunctie

Met de 3D-rotatiefunctie kunnen 2D-objecten worden geroteerd in een 3D-ruimte. Het is in Flash niet mogelijk om 3D-draadmodellen te tekenen zoals in echte 3D-animatiesoftware zoals Poser, Lightwave 3D of Maya. De objecten die worden geroteerd zijn dus nog altijd de platte objecten, zoals filmclips, tekst of geïmporteerde foto's. De objecten krijgen er geen diepte door. Hiermee is de 3D-rotatiefunctie oneerbiedig gezegd zoiets als een superdeluxe gereedschap Vrije Transformatie, waaraan een derde (z-) as is toegevoegd. Absoluut handig, als je hiernaar op zoek was. Maar niets meer dan dat. Het gereedschap lijkt voornamelijk geschikt voor 3D-effecten tijdens (logo-)animaties.

Een aandachtspunt bij het gebruik van de 3D-rotatiefunctie is dat het roteren van het object altijd rondom het centrum van het object plaatsvindt. Dus ook als het aangrijpingspunt (registration point) voor een filmclip bijvoorbeeld in de linker bovenhoek is geplaatst, wordt het object toch geroteerd rondom het middelpunt. Dit kan tot onverwachte resultaten leiden, als het object in een animatie bijvoorbeeld tegelijkertijd 'gewoon' geroteerd wordt (in 2D-ruimte). Dit gebeurt immers wel rondom het aangrijpingspunt, waardoor je behoorlijk de weg kwijt kunt raken. De oplossing is eenvoudig, maar je moet hem even bedenken: zorg er voor dat het aangrijpingspunt van filmclips die een 3D-bewerking moeten ondergaan altijd in het midden ligt. Dat scheelt een hoop gepuzzel!

3D-translatiefunctie

3D-translatiefunctie is ook vooral een handig gereedschap voor een probleem dat vroeger handmatig moest worden opgelost. Met dit gereedschap kunnen onderwerpen snel in een perspectief worden getrokken. Hiervoor zijn de nieuwe onderdelen Verdwijnpunt en Perspectiefhoek in Eigenschappencontrole opgenomen. Zo is snel het verdwijnpunt van een project in te stellen (als u niets doet, ligt het verdwijnpunt altijd in het midden van de stage) en kan de perspectiefhoek worden aangepast. Als u vervolgens een element met het gereedschap 3D-translatiefunctie versleept, wordt het automatisch kleiner weergegeven (het lijkt immers meer 'naar de achtergrond' te verdwijnen en moet voor het menselijk oog dus kleiner worden). Andersom werkt het ook. En dat is erg handig: als u tijdens het ontwikkelen tot de ontdekking komt dat het verdwijnpunt verplaatst moet worden, worden de elementen die met het 3D-translatiegereedschap zijn bewerkt, automatisch mee verschoven en indien nodig vergroot of verkleind. Het ingestelde perspectief blijft dan correct.

In vorige versies van Flash werden dit soort vraagstukken vaak opgelost door een extra laag te maken en daarop handmatig de perspectieflijnen en het verdwijnpunt te tekenen. En daarna ook weer met het gereedschap Vrije Transformatie de objecten behandelen. Bij het exporteren van het project werd eerst de perspectieflaag onzichtbaar gemaakt, zodat die het totaalbeeld niet verstoorde.

In Flash CS4 hoeft dat allemaal niet meer, dankzij de gereedschappen 3D-rotatiefunctie en 3D-translatiefunctie. Als u zich hier mee bezig houdt, is de nieuwe CS4-versie van Flash dus absoluut de moeite waard. Als u zich er nog niet mee bezig houdt, loont het ook beslist de moeite om een middagje te studeren op de mogelijkheden van deze gereedschappen. Misschien ontdekt u nog tal van nieuwe creatieve Flash-mogelijkheden in uw eigen brein.

06maart

Column Flash CS4 1/2

Binnenkort verschijnt van mijn hand het Handboek Flash CS4. Speciaal voor deze release heb ik voor computerboek.nl een aantal columns geschreven. Dit blogbericht bevat de eerste van twee columns. Ze zijn ook verschenen in de nieuwsbrief en op de site van computerboek.nl. Maar hier staan er plaatjes bij :-).

De verwachte verschijningsdatum van het boek is 16-03-2009, de prijs is € 24,90. Zodra het boek verschenen is, zal via dat deze site worden aangekondigd en kun je de oefenbestanden die bij het boek horen hier downloaden. Maar eerst even opwarmen met de columns…

Flash CS4 - Voor elk wat wils

Binnenkort verschijnt mijn boek over Flash CS4. Ik stond vanochtend voor mijn boekenkast en heb het voor de zekerheid even nageteld. Het is mijn zevende boek over Flash. Lang geleden, in het stenen internettijdperk schreef ik een boek over Flash 4. Dat was in 1999. Een kleine tien jaar geleden. Flash was toen een leuke tool voor het maken van cartoonachtige animaties voor het web. Banners. Website-intro's. Dat was destijds nu eenmaal de norm.

Soms is het met softwarepakketten net als met kinderen. Als je met ze meegroeit, zie je eigenlijk niet hoe ze veranderen. Denk maar aan die oude tante die je op een verjaardagsfeestje tegenkomt. "Zo, wat bij jij al weer groot geworden, zeg! Ik herinner me je nog toen je zó klein was". Haar hand zweeft hierbij dan ongeveer op kniehoogte. Zelf heb je het allemaal niet zo in de gaten, omdat je er elke dag mee te maken hebt.

Alweer een nieuwe versie?

Zo ook het werken met Flash. En als afgeleide daarvan, het schrijven over Flash. Ja, ook ik loop wel eens zuchtend over straat, als Adobe alwéér een nieuwe versie van Flash heeft aangekondigd. De jongste telg ligt hooguit een half jaar in de schappen, of daar stromen de betaversies van de volgende serie je al weer om de oren. Er wordt gemord. "Nou nou, moet dat nu? Alweer een nieuwe versie? Wat willen ze daar nog aan nieuwe dingen instoppen, dan? We kunnen hier toch nog wel een tijd mee vooruit?" En tijdens het schrijven merk ik ook dat het toch veel herhaling is. Natuurlijk, alle nieuwe features probeer je zo goed en zo compleet mogelijk in een boek te verwerken, maar tegelijkertijd mag de aandacht voor de beginnende gebruiker niet verslappen. En dan ben ik soms ontevreden, omdat het boek over de nieuwe versie zo op de vorige lijkt. Er is misschien maar twintig, hooguit vijfentwintig procent vernieuwd. De kritiek op de maker ervan (eerst Macromedia, nu Adobe) is vergelijkbaar.

Maar nu stapte ik even uit de molen. Ik pakte mijn eerste boek over Flash 4 er nog eens bij en vergeleek dit met het boek over Flash CS4. Qua titel maar twee letters verschil (inderdaad, de 'CS' in de versienaam), maar de inhoud is tot mijn eigen verrassing volkomen onvergelijkbaar. Ja, de tijdlijn is gebleven. En ja, ook het typische Flash begrip tween voor animaties komt al voor in het eerste boek. Maar verder?

Ik leek opeens zelf op die oude tante die met verwondering keek hoe haar kleine neefje was uitgegroeid tot een volwassen professional. Flash CS4 is ongelofelijk geëvolueerd in tien jaar. Van een relatief eenvoudig tekenpakket met wat leuke animatiemogelijkheden voor het web, tot een complete multimediatool voor allerlei producties op tal van platforms. Het is echt waar. Ga maar na.

Flash is voor iedereen

Ben je designer in hart en nieren en zo ongeveer getrouwd met Photoshop? In Flash kun je inmiddels Photoshop-bestanden inclusief lagen, overvloeimodi en effecten verliesloos importeren, verder bewerken en animeren. Vectortekenaars zullen merken dat het Pen gereedschap net zo werkt als in Adobe Illustrator.

Ben je animator, of motion graphics artist? In Flash CS4 was zelfs het aloude tween-animatiemodel niet heilig. Het is volledig gewijzigd en komt nu overeen met pakketten zoals Adobe After Effects. Dit betekent dat voor een animatie alle afzonderlijke eigenschappen van objecten (positie, transparantie, schaal, rotatie enzovoort) tot op de frame nauwkeurig en onafhankelijk van elkaar zijn in te stellen. Met Flash CS4 zijn nu ook 3D-rotaties en –eigenschappen toe te kennen aan een object. Weliswaar eenvoudig, maar het is een begin.

Je bent programmeur? Dan zul je verbaasd zijn over de krachtige mogelijkheden van de robuuste programmeertaal ActionScript 3.0 die in Flash is ingebakken. Het lijkt in niets meer op het oude ActionScript 1 uit de oerversies van Flash.

Maar misschien ben je video-editor? Met de Adobe Media Encoder die met Flash wordt meegeleverd zijn rechtstreeks tijdlijnen uit Premiere Pro en After Effects in te lezen en te verwerken tot FLV-video of het nieuwe bestandsformaat F4V. H.264-videocodering wordt uitstekend verwerkt door Flash en de Flash Player. Hetzelfde geldt voor Audio. Volledig aanpasbaar en in combinatie met Adobe Soundbooth zijn complete filmscores te creëren en te verwerken in een Flash-project.

En oh ja, je kunt er ook nog gewoon leuk mee tekenen en geinige, kleine cartoonanimaties mee maken voor het web.

Nee, Flash CS4 is geen revolutie als je het vergelijkt met de voorgaande versie, Flash CS3. Maar als je even een stapje terug doet, zie je hoe breed en compleet het pakket is geworden in de loop der jaren.

Ondanks mijn aanvankelijke gemopper, moet ik na een paar maanden met Flash CS4 gewerkt te hebben schoorvoetend toch bekennen dat ik me erger als ik ooit nog weer eens een oudere versie moet starten op een andere computer. Sterker nog, vorig zomer moest ik zelfs nog een cursusdag organiseren voor Flash 5! Geloof me, dat was geen leuke middag voor mij…