13juni

Apps voor uitgevers zijn overbodig (meestal)

app-storeVorige week bezocht ik namens Yindo het e-reading event 2011 in Mechelen, Belgie. Het e-reading event is een vakbeurs voor iedereen die met e-reading, e-books en digitaal publiceren van content te maken heeft (zie het verslag van eLinia). Yindo hoort daar als cloud-based leesplatform uiteraard thuis. Behalve op de stand uitleg geven over Yindo en bij te praten met vakgenoten kon ik ook een paar sessies bezoeken.

“Elke uitgever wil een app”

Een van de items die mij opviel was dat veel uitgevers en andere professionals de app zo ongeveer heilig hebben verklaard. Enigszins gechargeerd kun je zelfs stellen dat de algemene gedachte was ‘als je geen app hebt, besta je niet’. Ik zie dit ook dagelijks in mijn Twitter-timeline. Als het over ‘digitaal uitgeven’ gaat, wordt hier in negen van de tien gevallen een app mee bedoeld.

Zo ook op het e-reading event. Tijdschriften moeten in een app, kranten moeten in een app, boeken moeten in een app. Een app moet abonnementen verkopen en losse exemplaren kunnen verkopen, een app moet advertenties kunnen verkopen, een app moet... Nou ja, de trend is duidelijk. Er waren stands van fabrikanten die App Software aan de man brachten (waaronder Woodwing en Adobe Digital Publishing Suite) en meer. En:

hier begrijp ik nou werkelijk helemaal niets van.

Ik snap niet dat uitgevers, wier type content bij uitstek geschikt is om in standaard webformaat te distribueren zich zo willoos uitleveren aan de nukken en grillen van Apple om maar vertegenwoordigd te zijn in het stuwmeer van ondertussen 500.000+ apps (and counting) en tegelijkertijd verwachten daar ook nog op te vallen en geld te verdienen.

Met app bedoel ik hier een native toepassing voor iPad (of Android) die is gecompileerd met de tools die voor dat platform beschikbaar zijn (XCode voor Mac, of Java/Eclipse voor Android) en na beoordeling en goedkeuring door aanbieder van dat platform (Apple of Google) beschikbaar worden gesteld in een centrale App Store. De app kan vervolgens worden gedownload door gebruikers van het apparaat en worden geïnstalleerd en gestart. Het proces van het zoeken, downloaden en installeren van apps behoort tot de basiskennis van elke tabletgebruiker.

Stelling

Mijn stelling is ‘apps voor uitgevers zijn in 95% van de gevallen overbodig’. Daarentegen: een geoptimaliseerde website is dé aangewezen manier om content te distribueren op mobiele apparaten zoals iPad en Android-tablets.

Let op: ik zeg niet dat álle apps overbodig zijn of altijd vervangen kunnen worden door een webgebaseerde variant, maar wel dat apps voor uitgevers in de meeste gevallen de moeite van de investering niet waard zijn. Dat geld kan veel beter worden besteed aan een geoptimaliseerde mobiele website.

Laat ik dit toelichten door eerst een stapje hoger te gaan kijken en de voor- en nadelen van native apps versus web apps te vergelijken. In het (uitmuntende!) boek Building iPhone apps with HTML, CSS and JavaScript noemt Jonathan Stark onder meer de volgende kenmerken (uitgebreid een aangepast aan de huidige omstandigheden door ondergetekende)

Voordelen van native apps

  • Verkrijgbaar via de App Store, een bekend mechanisme voor alle miljoenen iPad-bezitters, te installeren met een muisklik. Je app is instant beschikbaar voor een potentieel miljoenenpubliek.
  • Een native app biedt toegang tot alle specifieke hardwarekenmerken van het apparaat: accelerometer, camera, microfoon, videokaart, luidsprekers, enzovoort.
  • Programmeurs kunnen een bekende programmeeromgeving (XCode) gebruiken met mogelijkheden voor simulatie, debugging en standaard interfacecomponenten (sliders, vensters, knoppen, menubalken en dergelijke).
  • Er is meestal geen netwerkverbinding noodzakelijk om app te kunnen starten (ofschoon voor het ophalen van webcontent uiteraard wel een internetverbinding nodig is, anders blijft de user tegen een leeg scherm met een draaiende indicator ‘loading...’ aankijken).

Nadelen van native apps

  • Je moet betalen om te mogen ontwikkelen onder de Apple licentie en om je app in de App Store te mogen publiceren.
  • Je moet afwachten of je app wordt goedgekeurd, er zijn geen garanties over de termijn waarbinnen dit gebeurt en wanneer je app vervolgens in de App store verkrijgbaar is.
  • Als de app eenmaal in de store beschikbaar is, moet hij concurreren met honderduizenden gelijksoortige apps. Je moet veel moeite doen om op te vallen.
  • Je bent overgeleverd aan de nukken en grillen van Apple met betrekking tot de voorwaarden van app developmet (en deze worden nogal eens –onaangekondigd – gewijzigd volgens het principe ‘We kondigen twee forste stappen verzwaring aan, en zwakken dat later af tot één forste stap, iedereen blij’).
  • Als je een bug ontdekt, is er geen manier om dit snel te herstellen. Je moet de app dan opnieuw indienen en opnieuw de goedkeuringsmachine afwachten. Het kan weken duren voordat je gefixte app in de store verschijnt.
  • Het ontwikkelproces is daarmee traag en langdurig. Je moet er bovendien rekening mee houden dat lang niet alle users altijd hun apps zullen updaten. Je moet dus verschillende versies (blijven) ondersteunen en debuggen/bugfixen.
  • Bestaande businessmodellen zijn vaak niet bruikbaar binnen apps. Je moet je plooien naar het prijsmodel van Apple, het advertentiemodel van Apple en het abonnementenmodel van Apple. Je keuzevrijheid hierin is zo goed als nihil.

Voordelen van web apps

  • Webdevelopers kunnen hun eigen bekende tools blijven gebruiken (Dreamweaver, Photoshop Visual Studio, Notepad, enzovoort).
  • Je huidige programmeerkennis van HTML, CSS en JavaScript volstaat om volwaardige web apps te maken. Steeds meer vormgevingstools (Adobe InDesign, Corel-tools) kunnen publiceren naar HTML-formaat.
  • Je ontwikkelomgeving mag je zelf kiezen (pc, Mac, Linux).
  • Je applicatie zal draaien in elke device met een webbrowser. Niet alleen op iPhone/iPad.
  • De ontwikkelcyclus is snel. Bug ontdekt? Fix de code op de server en iedereen profiteert daar instant van.
  • Alle users gebruiken dezelfde versie van de app.
  • Inmiddels mogelijkheden beschikbaar voor caching en offline gebruik van de app (ofschoon de hoeveelheid data hierbij vooralsnog beperkt is)

Nadelen van web apps

  • Native hardware van het iDevice (camera, speakers, accelerometer) is niet beschikbaar/bereikbaar.
  • Als je betaalmodellen binnen je app wilt, of voor het gebruik van de app wilt laten betalen, zul je dit zelf moeten programmeren.
  • Het is lastiger dezelfde gebruikerservaring (slide, scroll, pinch/zoom) en User Interface-conventies te bieden als met een native app. Performance van web apps in in het algemeen geringer dan van native apps.

Als je nu de voor- en nadelen van een native app op een rijtje zet, dan blijkt dat native apps bij uitstek geschikt voor specifieke doeleinden: games, ultieme multimediale ervaring, applicaties waarbij toegang tot de hardware van het iDevice onontbeerlijk is: foto-applicaties, kalender- en zakelijke applicaties, muziektoepassingen (hoewel toegang tot deze gegevens door Apple zeer beperkt is. Je mag alleen werken via de door Apple ter beschikking gestelde API’s).

En uitgevers?

Als we nu kijken naar het type content dat uitgevers willen exploiteren, dan is dit in de meeste gevallen: eigen tekst, beeld en visueel rijk opgemaakte content (met kolommen, insets, aflopende illustraties, diverse lettertypen). In enkele gevallen zal daar –tamelijk eenvoudige – multimedia aan te pas komen: animaties, audio- of videofragmenten.

En, uitgevers, wees eens eerlijk, iedereen praat wel over de interactieve, verrijkte e-boeken en alle mogelijkheden die dit gaat geven en ‘die alleen een app kan bieden’ als meerwaarde boven het traditionele e-book. Maar wie heeft die rijke, interactieve e-boeken al gemaakt? Juist. Niemand dus. Want het maken en samenstellen van verrijkte e-boeken blijkt verrekte lastig en bovendien erg duur. Dat is onbetaalbaar in een wereld waar een app van 1,99 euro al als ‘duur’ wordt beschouwd en waar de teller maximaal tot enkele honderden betaalde downloads zal oplopen.

En vervolgens moet je ze de volgende maand – in het geval van een magazine – opnieuw tot aankoop zien te verleiden. Op een aantal pioniers na (tevens: Timo en het toverboek), die behoren tot de vijf procent die ik hierboven als uitzondering heb genoemd is het maken van een app daarom feitelijk geen voor de hand liggende keuze.

De overgrote bulk van alle inhoud bestaat uit de hiervoor genoemde inhoud. Tekst (dat vooral, zowel fictie als non-fictie en proza), afbeeldingen en eenvoudige multimedia. Bij uitstek het type inhoud waar HTML, CSS en JavaScript voor gemaakt is!

Webstandaarden For The Win

De iPad (maar ook de Android tablets) zijn zonder uitzondering voorzien van moderne browsers die overweg kunnen met de nieuwste standaarden op het gebied van HTML5 en CSS3.

Alleen de uitvoering van JavaScript blijft duidelijk achter bij desktop-browsers. De chips in tablets zijn hiervoor nog niet krachtig genoeg. Daarentegen zijn veel CSS3-animaties (waarvoor je op de desktop moet terugvallen op JavaScript of specifieke browsers) in mobiele browsers al ingebouwd.

Qua opmaakmogelijkheden zijn Mobile Safari en Google Chrome verder dan hun desktop-tegenhangers. Hier kun je bij het ontwerp van je web app goed gebruik van maken. Zaken als soepel scrollen, hardware-acceleratie van afbeeldingen (!) en CSS3-animaties gaan mobiel veel beter dan op de desktop (waarbij de ontwerper zoals bekend ook rekening moet houden met oude versies van Internet Explorer en Mozilla Firefox). Tablets hebben op dit gebied geen historie, omdat ze nog maar zo kort bestaan. Voor de webdeveloper is dat prettig, want hij weet zeker dat zijn moderne code goed uitgevoerd zal worden.

HTML5

Elke moderne mobiele web app zal gebaseerd worden op de nieuwe webstandaarden voor HTML5. En ofschoon deze nog niet gereed is, zijn veel onderdelen al gewoon bruikbaar. Elke mobiele browser ondersteunt de specifieke tags waar uitgevers in web apps behoefte aan hebben, zoals <article>, <section>, <aside>, <header> en <footer> voor artikelen en sectionering van inhoud en <audio> en <video> voor multimedia. Alle ingrediënten voor een succesvolle mobiele web app voor uitgevers zijn dus ruimschoots voorhanden.

Mobiele frameworks

Ik wil overigens niet de suggestie wekken dat het maken van een geoptimaliseerde mobiele versie van de site versus de ontwikkeling van een native app primair een kwestie van kostenbesparing is. De huidige generatie webdesigners, gespecialiseerd in desktopontwerp en –CMS’en, redden het niet met hun HTML- en CSS-kennis. Je komt van een koude kermis thuis als je denkt dat je alleen maar in Dreamweaver een paar extra mediaqueries en CSS-rules hoeft te schrijven. Gedegen studie en veel testwerk blijven noodzaak. En gespecialiseerde mobiele front-end designers zijn nog schaars. En dus duur. Het schrijven van geoptimaliseerde HTML5 en CSS3 is een vak apart.

Wel zijn er ondertussen een aantal frameworks gereed die het leven van de mobiele webdesigner wat makkelijker maken. Dit zijn bijvoorbeeld

Conclusie

Voor Yindo hebben we al in een vroeg stadium gekozen een geoptimaliseerde mobiele versie van de website in plaats van een native app. Deze is zeker nog niet perfect – zo is de combinatie van swipe, pinch & zoom is een lastig issue in web apps – maar het geeft al wel goed de richting aan die we op willen gaan. We zijn hiermee volledig onafhankelijk van welke App Store dan ook, kunnen onze eigen business logic (en die van onze klanten) implementeren en onze eigen businessmodellen uitvoeren en testen. En als we een bug ontdekken, is deze vaak binnen een werkdag gefixt.

Ook in desktopbrowsers is de mobiele Yindo-site te bekijken. Surf met Safari of Chrome (immers: op iPad worden WebKit-browsers gebruikt) naar http://m.yindo.nl voor een impressie. Nogmaals de disclaimer: niet geschikt voor Internet Explorer of Mozilla Firefox.

Internationaal gezien is laatstelijk bijvoorbeeld de mobiele versie van de Financial Times veel in het nieuws geweest. Ook zij hebben het native app-model vaarwel gezegd en zijn overgestapt op een web app-benadering. Mijn verwachting is dat veel uitgevers zullen volgen.

Maar misschien zie ik het wel helemaal verkeerd en zijn er uitgevers die kunnen toelichten waarom een app voor hen juist onontbeerlijk is? Ik hoor het graag van ze via de commentaren onder dit artikel!

Peter Kassenaar
-- 10-13 juni 2011

<shameless plug>
Moet u als uitgever nu zelf web apps gaan ontwikkelen? Nee! Dat hebben wij bij Yindo immers al gedaan. Neem contact op om de mogelijkheden te bespreken uw uitgaven in een handomdraai te publiceren op tablet, laptop en pc/mac. U bent van harte uitgenodigd. :-)
</shameless plug>
Reacties zijn gesloten